ئۇيغۇرچە ماقال -تەمسىل ۋە ئىدىيوملار
ئۈمىدسىزلىنىپ روھى چۈشمەك.
ئۈمىدسىزلىنىپ ھەممىدىن كەچمەك؛ ئۈمىد ئۈزمەك.
ئۈن-تۈنسىز ئىشلىمەك؛ نام-نىشانسىز ياشىماق؛ نام-ئاتىقى چىقماسلىق؛ ھېچ ئىشقا تەسىر كۆرسەتمەسلىك.
ئۈن-تۈنسىز يوقاپ كەتمەك؛ جىممىدە يوقاپ كەتمەك؛ تۇيدۇرماي يوشۇرۇنۇۋالماق.
ئۈن-تىنسىز تەسىر قىلماق؛ بىلىندۈرمەي تەسىر كۆرسەتمەك؛ تەدرىجى ئۆزگىرىپ كەتمەك.
ئۈن-تىنسىز؛ لام-جىم دىمەي.
ئۈنچە-مەرۋايىتلار يالتىراپ تۇرماق.
ئۈنچىدەك سۆز؛ مارجاندەك سۆز-ئۈزۈككە قويغان كۆز؛ جەلپكار سۆز.
ئۈنگەن ئوتنىڭ يىلتىزى بولۇر، چىققان گەپنىڭ سەۋەبى بولۇر.
ئۈنۈملۈك؛ نەتىجىلىك؛ ياراملىق.
ۋاپادار ئەۋلادلار؛ ۋاپادار پەرزەنتلەر.
ۋاپاغا جاپاقىلماق؛ ياخشىلىققا يامانلىق قىلماق؛ ۋاپاسىزلىق قىلماق.
ۋاپاغا جاپا، ياخشىلىققا يامانلىق؛ ئاش بەرگەنگە مۇشت بەرمەك.
ۋاراڭ-چۇرۇڭ كۆتۈرمەك؛ چۇقان-سۈرەن سالماق.
ۋارقىراپ قىلغان گەپنىڭ ھەممىسى يوللۇق بولماس.
ۋاقتىڭ كەتتى-بەختىڭ كەتتى.